Daniel Goleman'a göre Yapay Zekâ Çağında Duygusal Zekâ

Bu yazı, Daniel Goleman'ın "Yapay Zekâ Çağında Duygusal Zekâ" (EI in the Age of AI) başlıklı çalışmasından derlenen alıntıları temel alarak, bu alıntıların altını çizdiği en önemli bilgileri sunmaktadır.

Yapay Zekâ Çağında Duygusal Zekânın Önemi

Daniel Goleman tarafından kaleme alınan bu metin, Duygusal Zekâ (EI) yeterliliklerinin (Michael Stern'in de görüşleriyle desteklenmiştir) Yapay Zekânın (AI) getirdiği iş hayatındaki büyük dönüşüme adapte olmada anahtar bir rol oynayacağını vurgulamaktadır.

Yapay Zekânın İş Hayatına Etkileri

• AI dalgası, işin doğasını şimdiden değiştirmeye başlamıştır.

• İşyerleri AI'yı benimsedikçe, AI daha basit görevleri devralacağı için bazı işler ortadan kalkacaktır.

• Pek çok kişi artık işlerinde bir AI asistanı kullanacaktır.

• Özellikle liderler gibi bazı çalışanlar ise, işlerinde AI'dan kaynaklanan çok az fark veya hiç fark görmeyecektir.

• 
  

Kendine Hakimiyet (Self-Mastery) EI Yeterlilikleri

Üstün performans gösterenlerin kendine hakimiyet yeterlilikleri, AI ortamına uyum sağlamada kritik rol oynar.

1. Öz Farkındalık (Self-Awareness)

• Bu temel yetenek, ne hissettiğimizi ve bu duyguların AI'ya ilişkin algılarımızı, düşüncelerimizi ve hareket etme dürtümüzü nasıl şekillendirdiğini bilmek anlamına gelir.

• AI ile ilgili yol gösterici değerlerimizle temas halinde olmamızı sağlar.

• Öz farkındalık, en iyi durumda, kör noktalarımızı göstererek, bunların AI'ya açık olmamıza engel olmasını önlememizi sağlar.

2. Odaklanma (Focus)

• Odaklanma, o anda en önemli olana dikkati verme yeteneğidir ve üretkenlik için anahtardır.

• Pek çok kişi, AI'dan yararlanarak işlerini yeniden tasarlamak için işlerini yeniden düşünmek zorunda kalacaktır.

• İş yerinde AI'nın nasıl kullanılacağını öğrenmede ve bunu akıllıca uygulamada, odaklanma yeteneği mükemmel ile vasat uyum arasındaki farkı yaratacaktır.

3. Duygusal Denge (Emotional Balance)

• Bu yetenek, AI hakkındaki korkular gibi güçlü olumsuz duyguların, ne yaptığımızı belirlemesini engeller.

• Anlık tepkiler yerine, dikkatli bir an duraksayarak çevik bir şekilde yanıt vermemizi sağlar.

• Kör reaktivitenin ötesine geçerek, AI ile en iyi nasıl işbirliği yapacağımızı öğrenmemizi sağlar.

4. Uyum Sağlayabilirlik (Adaptability) – Temel Yeterlilik

• Uyum sağlayabilirlik, bir AI işyerinin parçası olma konusunda temel EI yeterliliği olabilir.

• Duygusal denge ile birlikte, uyum sağlayabilirlik herhangi bir büyük dönüşüme ayak uydurmamızı sağlar.

• AI geleceği, şimdiden öngöremeyeceğimiz şekillerde farklı olacaktır.

• Uyum sağlayabilirlik, korku veya öfkeyle tepki vermek yerine, gerektiğinde AI'yı kullanmak üzere yön değiştirebilme anlamına gelir.

5. Hedef Başarısı (Goal Achievement)

• Gelecekte, AI'yı bir ortak olarak kullanarak başarabileceklerimizi artırmamız mümkün olabilir.

• Bu, yalnızca kişisel hedeflerinizi değil, aynı zamanda kurumsal ve toplumsal gelişmeleri de daha iyi başarmak anlamına gelebilir.

6. Pozitif Bakış Açısı (Positive Outlook)

• İyimser kalmak, yeni AI dünyasını yaratmak için açıkça angaje olmamızı sağlar.

• Bunu yaparken ne endişeli bir şekilde savunmacı veya tepkisel ne de gerçekçi olmayan bir şekilde iyimser olmamız gerekir.

İlişki Becerileri (Relationship Skills)

1. Empati (Empathy)

• Üç tür empati vardır; AI bunlardan bazılarını taklit edebilir, ancak hepsini değil.

• AI, insanların nasıl düşündüğünü bilme yeteneği olan bilişsel empati konusunda başarılıdır.

• AI, duygusal empatiyi taklit edebilir.

• Ancak, etik olarak programlanmadıkça (ki ne yazık ki çoğu programlanmamıştır), AI gerçek empatik ilgiyi asla değiştiremeyecektir.

• Bu insani yetenek, ortak insanlığımızı görmemize yardımcı olur ve AI ile insan olmak arasındaki temel farkı vurgular.

2. Organizasyonel Farkındalık (Organizational Awareness)

• Kurumunuzdaki güç dinamiklerini, bilgi akışını ve karar alma süreçlerini anlamak, AI'nın sorunsuz uygulanması için büyük önem taşır.

• İşyerindeki etkileyicilerin AI hakkındaki düşünceleri, sistem boyunca iyileşme veya kötüleşme yönünde dalgalanacaktır.

Sonuç: AI, bazı işleri ortadan kaldırsa veya iş yapış biçimlerini değiştirse de, EI yeterlilikleri – özellikle kendine hakimiyet ve insani empati – bu dönüşüm sırasında başarı için hayati önem taşımaktadır