Havacılıkta Duygusal Zekâyı Çekirdek Yeterlilik Haline Getirmek

"AVIATE Platform" YouTube hesabından yayınlanan "Aviate with Shasta podcast"'in 7. sezon finali olan ve Dr. Kimberly Perkins ile yapılan sohbeti sizlerle paylaşmak istedim. Bu bölüm, havacılık sektörünü derinden etkileyen DEI (Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık) konusundaki son derece dürüst, ilham verici ve ufuk açıcı analizler içermektadir. Dr. Perkins'in konuya getirdiği sistemik bakış açısı, bu konunun yalnızca bir ahlaki zorunluluk değil, aynı zamanda güvenlik ve finansal sonuçları olan hayati bir mesele olduğunu gösteriyor.

Dr. Kimberly Perkins, DEI'ın hiçbir zaman tam olarak sağlam bir zeminde durduğundan emin olmadığını belirterek konuya son derece açık bir başlangıç yaptı. Pek çok şirket, DEI'ı iyi görünmek, güzel bir hashtag kullanmak veya Haziran ayında gökkuşağı logosu eklemek gibi bir pazarlama kampanyası olarak ele aldı. Bu, "gökkuşağı kapitalizmi" olarak adlandırılan, marjinal kimlikleri markalaşma aracı olarak kullanırken, sistemik önyargıyı ortadan kaldırmak için çok az şey yapma durumudur.

Dr. Perkins'i en çok etkileyen anlardan biri, Women in Aviation konferansında asker kadınlara üniforma giymemelerinin söylenmesiydi. Kültürel sarkaç kapsayıcılıktan uzaklaştığında, DEI'a sadece bir marka stratejisi olarak mı yoksa gerçekten mi inanıldığı hemen ortaya çıktı. Dr. Perkins, asıl sorunun "DEI'ı kaybettik mi?" değil, "DEI'a gerçekten sahip olduk mu?" olması gerektiğini çok yerinde bir şekilde dile getirdi.

Kapsayıcılık Güvenliktir: Psikolojik Güvenliğin Rolü

Dr. Perkins, DEI girişimlerinin geri çekilmesinin güvenlik, yenilikçilik ve gelecek nesiller için ciddi ve göz ardı edilen sonuçları olduğunu vurguladı. Ona göre, insanları susturduğunuzda, havacılığın en kutsal direklerinden biri olan emniyet sesini tehdit etmiş olursunuz.

Havacılıkta, pilotların hata yapmaktan veya yardım istemekten kaçınmaması konusunda psikolojik güvenlik hayati önem taşır. Psikolojik güvenlik; farklı görüşleri paylaşmanın, hata kabul etmenin veya bir şeyi bilmediğini itiraf etmenin olumsuz sonuçlara yol açmayacağı ekip dinamiğidir. Liderler, belirli alt grupları susturduğunda, mikro ölçekte takımlara "sözün önemli değil" mesajını gönderirler. Bu durumda, psikolojik güvenlik aşınır ve sadece marjinal gruplar değil, herkes sessizleşir.

Dr. Perkins, bu durumu şöyle özetliyor: Daha az konuşmak, daha az yenilik, daha kötü emniyet/ güvenlik performansı ve havacılığa katılmak isteyen daha az insan demektir. DEI'ın gerilemesi sadece kimlerin masada oturacağını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda masanın kendisinin bir güvenlik sistemi olarak işlev görüp görmeyeceğini de tehlikeye atar.

Sistemik Çözüm: Duygusal Zekâyı Çekirdek Yeterlilik Haline Getirmek

Sektörün parça parça çözümler yerine sistem tabanlı çözümlere (S-frame) ihtiyacı olduğunu belirten Dr. Perkins, bir değişiklik yapabilseydi pilot eğitim standartlarını güncelleyeceğini söyledi.

Havacılıkta genellikle bireye odaklanan yaklaşımlara (I-frame) çok fazla ağırlık verildiğini belirtti. Ancak, psikolojik güvenlik yaratma ve empati gibi özellikler pilotlar için isteğe bağlı olmamalıdır. Eğer bir şeyi değiştirebilseydi, duygusal zekayı teknik beceriler kadar gerekli ve çekirdek bir yeterlilik olarak zorunlu kılardı. Bu, işe alım protokollerine ve özel pilottan başlayarak eğitimin tüm aşamalarına entegre edilmelidir. Duygusal zekayı normalleştirmek, psikolojik güvenliği geliştirir, bu da güvenlik sonuçlarını ve takım performansını artırır.

Gerçek Müttefiklik ve Gençlere Mesajımız

Dr. Perkins, kapsayıcılık konusunda ilerlemek için bir "düşman" yaratılmaması gerektiğini, ancak geçmişteki bazı DEI yaklaşımlarının beyaz erkeklerin kendilerini saldırı altında hissetmelerine neden olduğunu kabul etti. Ancak marjinal grupların da negatif kültürün varlığını kanıtlamaktan yorulduğunu güçlü bir şekilde ifade etti. FAA'nın 2019 raporu bile, kadınları işe alma ve tutmanın önündeki bir numaralı engelin algılanan negatif kültür olduğunu belirtiyor.

Gerçek müttefiklik, negatif kültürü sistem içinde ortadan kaldırma yükünü marjinal grupların ücretsiz gönüllülük çabalarının üzerinden almaktır. Gerçek bir müttefik, kişisel olarak kazanacağı hiçbir şey olmasa bile kültürü iyileştirmek için sahip olduğu sosyal gücü kullanır.

Genç kadınlara gelince, Dr. Perkins onlara asla bir "gaslighter" (sorunları inkar eden ve sisteme uyum için geri adımı destekleyen) olmamalarını ve bir müttefik olmaya çalışmalarını tavsiye etti. Eğer karşı karşıya gelmek (konfrontasyon) korkutucu geliyorsa, mikro müttefiklik (micro allyship) denilen küçük, tutarlı davranışları uygulamayı önerdi. Bu eylemler şunları içerebilir:

• Marjinal gruptan bir meslektaşla göz teması kurup "merhaba" demek.

• Bir meslektaş iyi bir fikir sunduğunda, ona itibar etmek ve fikri tekrarlamak (kredi yükseltme).

• Seksist bir şaka duyulduğunda, "Bununla ne demek istedin?" diye sorarak kişinin kendi kötü şakasını açığa çıkarmasını sağlamak.

Dr. Perkins'e göre, gerçek değişim tek bir kahramanca eylemle değil, küçük eylemlerin tekrar tekrar bir araya gelmesiyle sistemi yeniden şekillendirecektir. Dr. Perkins'in öfkemizi pozitif değişime kanalize etme çağrısı, ilerlemek için hep birlikte çalışmamız gerektiğini gösteriyor. Havacılığın mahallelerimizi, okullarımızı ve toplumu bir bütün olarak daha fazla yansıtması için hepimizin yapacak çok işi var.