Jan Carlzon'un Pozitif Liderlik Tarzı

SAS (Scandinavian Airlines System)'ın 1981 yılındaki yöneticisi Jan Carlzon'un fikirleri, pozitif bir kurumsal kültürün işleyişi hakkında önemli ipuçları sunmaktadır. Carlzon'un yaklaşımları, çalışanların kurumsal başarıya katkıda bulunmaları için nasıl bir ortam yaratılması gerektiğini vurgulamaktadır. İşte Carlzon'un bu konudaki detaylı görüşleri:

• Herkesin İhtiyaç Duyulduğunu Hissetmesi: Carlzon, "Herkesin ihtiyaç duyulduğunu bilmesi ve hissetmesi gerekir" prensibini savunmuştur. Bu, çalışanların kendilerini değerli ve işin bir parçası olarak görmelerinin önemini vurgular.

• Birey Olarak Muamele Görme: "Herkes birey olarak muamele görmek ister" ifadesiyle, çalışanlara genel bir kitle olarak değil, kişisel ihtiyaçları ve katkıları olan bireyler olarak yaklaşılması gerektiğinin altını çizmiştir.

• "Gerçek Anları" (Moments of Truth): Carlzon'un ünlü "Günde 50.000 gerçek anımız var" sözü, bir kuruluşun müşterileriyle (ve dolayısıyla iç paydaşlarıyla) her etkileşiminin, şirketin imajını ve başarısını doğrudan etkileyen kritik anlar olduğunu ifade eder. Bu, her çalışanın her anının önemini gösterir.

• Bilgi ve Sorumluluk İlişkisi: Carlzon'a göre, "Bilgisi olmayan bir birey sorumluluk alamaz; bilgi verilen bir birey sorumluluk almaktan kendini alamaz". Bu ilke, çalışanların doğru kararlar alabilmeleri ve işlerini sahiplenebilmeleri için gerekli bilgiye sahip olmalarının elzem olduğunu belirtir.

• Sorumluluk Vermenin Gücü: "Birine sorumluluk alma özgürlüğü vermek, aksi takdirde gizli kalacak kaynakları serbest bırakır". Bu, çalışanlara yetki ve sorumluluk verildiğinde, onların potansiyellerini tam olarak kullanabileceklerini ve şirkete ekstra katkı sağlayabileceklerini gösterir.

• Hata Yapma Hakkı, Yetersizlik Değil: Carlzon, "Hata yapma hakkı, yetersiz olma hakkına eşdeğer değildir, özellikle bir yönetici olarak" diyerek, öğrenme ve gelişim sürecinde hatalara tolerans gösterilmesi gerektiğini, ancak bu durumun yetersizliği veya umursamazlığı meşrulaştırmadığını belirtmiştir. Bu, öğrenen bir kuruluş kültürünün önemli bir parçasıdır.

Bu ilkeler, havayolu şirketlerinde psikolojik olarak güvenli bir çalışma ortamı yaratmanın ve çalışanların motivasyonunu ve emniyet odaklı davranışlarını doğal bir sonuç olarak ortaya çıkarmasının yollarından biri olarak gösterilmektedir.

Carlzon'un liderlik felsefesi, çalışanların kendilerini dahil edilmiş, güvenilir ve yetkilendirilmiş hissetmeleri durumunda kuruluşu başarıya götürmek için isteyerek ekstra çaba gösterecekleri bir kültürü teşvik etmektedir.

ECA'nın "Pozitif Kurumsal Kültür" tanımı, bu tür bir ortamın aktif olarak yaratılmasını içermektedir.